कुनै पनि विद्यार्थीको जीवनमा, घर छोडेर टाढा शहरमा एक्लै कोठामा बस्नु एक अद्वितीय अनुभव हो। यो अनुभव अनेकौं भावनाहरू, चुनौतीहरू, र सन्देशहरूमा भरिएको हुन्छ। जब हामीले स्कूल र कलेजका लागि घर छोड्नुपर्छ, त्यहाँ किताब कापी र जिम्मेवारीको साँचो महत्त्व हाम्रो आँखामा परिन्छ। यस लेखमा, म यी अनुभवहरूको बारेमा चर्चा गर्दैछु, जसले गर्दा विद्यार्थीहरूले यो अवस्थामा कसरी सामना गर्न सक्छन् र आमाबाको शिक्षाले कसरी उनीहरूलाई सशक्त बनाउँछ।
दुरीको यात्रा र घरको माया
घर छोडेर टाढा शहरमा जानु भनेको केवल भौतिक दूरीको मात्र कुरा होइन, तर मनका गहिराइमा रहेका सन्देशहरूको पनि कुरा हो। घरमा आमाबाबासँग बिताएका दिनहरूको सम्झना सधैं मनमा ताजा रहन्छ। आमाको माया, आँगनको शान्ति, र बारीमा खेल्ने दिनहरूको यादले मनमा एक किसिमको उदासी ल्याउँछ। तर, यो पनि साचो हो कि शिक्षा र भविष्यको खोजीमा, हामीले चुनौतीहरूको सामना गर्नुपर्दछ र हो पनि ।
घरको स्नेह र माया सधैं संगै रहनेछ, तर यो शिक्षाका लागि आवश्यक यात्रा हो। विद्यार्थीको रूपमा, हामीले यो परिवर्तन स्वीकार्न र नयाँ वातावरणमा समायोजन हुनै पर्छ आवस्यक छ पनि।
एक्लोपन र नयाँ चुनौतीहरू
जब हामी टाढा शहरमा एक्लै बस्न थाल्छौं, त्यहाँका चुनौतीहरू हाम्रो आँखा अगाडि प्रकट हुन थाल्छन्। एक्लोपन, घरको सम्झना, र नयाँ वातावरणमा समायोजन गर्नुपर्ने थुप्रै समस्याहरूले हाम्रो मानसिकता प्रभावित गर्न सक्छ यद्यपि हुन्छ पनि। हाम्रो दिनचर्या बदलिन्छ, र हामीलाई हरेक कुरा आफैं गर्नुपर्दछ।
एक्लोपनको भावना एकदम चुनौतीपूर्ण हुन्छ। यसले मानसिक थकान र एकाकीपनको अनुभव गराउँछ। तर, यो चुनौतीको साथसाथै अवसर पनि छ—आफ्नो लागि एक नयाँ संसारको खोजी गर्ने अवसर। यहाँ, विद्यार्थीको रूपमा, हाम्रा पुस्तक र कापीहरूले महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्छन्।
पुस्तक र कापीको महत्त्व
घरबाट टाढा शहरमा बस्दा, किताब र कापीले अध्ययनको माध्यम मात्र होइन, तर मानसिक शान्ति र आत्मविकासको स्रोतको रूपमा काम गर्दछन्। जब एक्लोपनको अनुभवमा हामी सर्छौं, तब किताबहरूको पानामा हराउन पाउँदा सधैंको लागि नयाँ ज्ञान प्राप्त गर्न सक्छौं र गर्छौं पनि। पुस्तकहरूमा रहेका कथा र विचारहरूले हामीलाई जीवनका विभिन्न पाटोहरूको बारेमा जान्नमा मद्दत गर्दछन्।
यही कारण हो,अझैसम्म पनि जब म एक्लै हुन्छु, म सधैं किताबको सहारा लिन्छु। यसले हामीलाई न केवल ज्ञान प्राप्त गर्न मद्दत गर्छ, तर मानसिक थकानबाट पनि मुक्त गराउँछ। किताब र कापीको माध्यमबाट, यसले जीवनका महत्त्वपूर्ण मूल्य र नैतिकताको विकासमा पनि ध्यान दिन सघाउछ। यसले मलाई जिम्मेवारीको महत्त्व बुझ्नमा मद्दत गर्दछ।
बाआमा र शिक्षा र शिक्षा
जब हामी टाढा शहरमा बस्छौं , तब हामीलाई आमाको शिक्षा र प्रेरणा सधैं हाम्रो मनमा रहन्छ। आमाले सधैं मलाई भन्नुहुन्थ्यो, “छोरा/छोरि, पढाइमा ध्यान दिनु, संगै जिम्मेवारीलाई पनि बुझ्नुपर्छ।” यो वाक्यले हामीलाई सधैं प्रेरित गर्छ। बाआमाको शिक्षा हामीसँग सधैं रहन्छ, र हामी त्यसलाई जीवनका हरेक क्षणमा आत्मसात गर्ने प्रयास गर्छौ पनि। बाआमाले घरको काम गर्नका लागि सधैं प्रेरित गरिरहनु भएको हुन्छ । यो शिक्षा हामीले टाढा बस्दा पनि उपयोगी ठहर्याएको हुन्छौं पनि ।
सम्भावनाको खोजी
धेरै टाढा शहरमा बस्नाले मात्र चुनौतीहरू प्रस्तुत गर्दैन, तर यो सम्भावनाको खोजीको पनि एउटा अवसर हो। यहाँ, हामी केवल अध्ययन गर्न मात्र होइन, तर नयाँ मित्रता र सम्बन्धहरूको निर्माण गर्न सक्ने हुन्छौं । नयाँ साथीहरूको समूहमा सामेल हुनु, विभिन्न विचारधारासँग परिचित हुनु, र जीवनका विभिन्न अनुभवहरू सँगै बाँड्न पाउँदा सबैलाई सधैं खुसी लाग्छ। जब हामी नयाँ साथीहरूका साथ पुस्तक र कापीको बारेमा कुरा गर्छौ तब अनुभव गर्छौ कि ज्ञानको साझा अनुभवले हामीलाई अझ नजिक ल्याउँछ। यसले हाम्रा विचार र दृष्टिकोणमा विविधता ल्याउँछ।
टाढा बस्दा, सकारात्मक मानसिकता र आत्मविश्वासको महत्त्व विशेष रूपमा महत्त्वपूर्ण हुन्छ। किताब र कापीले हामीलाई ज्ञानमा मात्र होइन, तर आत्मविश्वासमा पनि बृद्धि गर्न सहयोग गर्छ। जब हामी सफलतापूर्वक अध्ययन गर्छौं, तब हामीलाई थाहा हुन्छ कि हामीले गरेका प्रयास फलदायी छन् वा बन्नेछन। आफ्नो आत्मविश्वासलाई बृद्धि गर्नका लागि, हामीले सधैं सकारात्मक सोच राख्नुपर्छ। एक्लोपनको। एक्लोपनको अनुभवलाई स्वीकार गर्दै, हामीले सकारात्मक सोच र प्रेरणा खोज्नुपर्छ।
जिम्मेवारीको बोध
टाढा शहरमा बसेपछि, जिम्मेवारीको बोध हरेक क्षणमा महसुस हुन्छ। घरको जिम्मेवारी अब मात्र बाआमाको होइन, तर हाम्रो पनि हो। हामीले खाना पकाउनु, कोठा सफा गर्नु, र अध्ययन गर्न समय निकाल्नु पर्दछ, तब वास्तविक जिन्दगी बुझ्ने मौका पाउछौ। जब हामी घरबाट टाढा हुन्छौं , तब हामी बुझ्न सक्छौं कि जीवनमा सबै कुरा सँगै चल्नुपर्छ। किताब र कापीको अध्ययन गर्दै, हामिले घरको जिम्मेवारीलाई पनि ध्यानमा राख्नुपर्छ। यही प्रक्रियाले हामीलाई एक जिम्मेवार नागरिकको रूपमा विकसित गराउँछ।
अति टाढा शहरमा बिताएका दिनहरूले हामीलाई जीवनका विभिन्न अनुभवहरू दिन्छ। प्रत्येक दिनको चुनौती र अवसरले हामीलाई सशक्त बनाउँछ। यहाँ, हामीले धेरै नयाँ चीजहरू सिक्न पाउँछौ, जसमध्ये एक महत्त्वपूर्ण कुरा हो—आफ्नो लागि लड्न र संघर्ष गर्न सक्नु। जिवनको महत्त्वपूर्ण संगम हो । पुस्तक र कापीको माध्यमले हामी नयाँ ज्ञान प्राप्त गर्दै, आफ्नो व्यक्तित्वको विकासमा ध्यान दिन्छु। हरेक किताबले हामीलाई एक नयाँ दृष्टिकोण दिन्छ, र हरेक पानामा हामीलाई जीवनको मूल्य र नैतिकता बोध गराउँछ।
घरबाट टाढा बस्दा, जीवनका विभिन्न रंगहरू अनुभव हुन्छन। खुशी, उदासी, आशा, र चुनौती—यी सबै अनुभूतिहरूले हामीलाई जीवनको वास्तविकता र सच्चाईको सामना गर्न तयार पार्दछन्। यहाँ, मैले बुझेको छु कि जीवनमा खुशीको लागि केवल एक चीजको आवश्यकता छैन, तर मेहनत, लगनशीलता, र सकारात्मक सोच पनि महत्त्वपूर्ण छन्। जब हामी कठिनाइहरूको सामना गर्छौ, हामी बाआमाको शिक्षालाई सम्झन्छौ। उनले सधैं हामीलाई प्रेरित गर्ने काम गरिरहन्छन, र यही कुरा हामीसँग टाढा बस्दा पनि रहन्छ।
अतः
किताब, कापी, र जिम्मेवारीको सिरानीमा, घर छोडेर टाढा शहरमा एक्लै बस्ने अनुभव एक अद्वितीय र महत्वपूर्ण यात्रा हो। यसले विद्यार्थीलाई मात्र चुनौतीहरू प्रदान गर्दैन, तर जीवनको महत्त्वपूर्ण मूल्य र नैतिकताको विकासमा पनि मद्दत गर्दछ।बाआमाको शिक्षा, किताब र कापीको सहारा, र जिम्मेवारीको बोधले विद्यार्थीलाई सशक्त बनाउँछ। यस लेखले हामीलाई सम्झाउँछ कि जीवनका हरेक चुनौतीलाई स्वीकार्दै, शिक्षा र जिम्मेवारीलाई आत्मसात गर्नुपर्ने आवश्यक छ। यसैले, किताब, कापी, र बाआमाको शिक्षा एकै स्थानमा मिलेर, विद्यार्थीलाई जीवनका विभिन्न रंगहरूमा शिक्षित गर्दै अघि बढ्न प्रेरित गर्दछ र गर्नु पर्दछ पनि।
प्रकाश बहादुर चन्द
पञ्चेश्वर गाउँपालिका -४ डुङ्गरा, बैतडी
