जाडो सुरु हुने बित्तिकै धेरै मानिसहरू चिसो र रुगाखोकिबाट ग्रस्त हुन थाल्छन् । यद्यपि यो एक धेरै साधारण रोग हो, यदि यो बढ्यो भने, यसले बढ्नको लागि केहि समय लिदैन।
खोकी र चिसो हरेक मौसम परिवर्तनको साथ हुने समस्या हो । खोकी जीवाणु वा भाइरल इन्फेक्शन, एलर्जी, साइनस संक्रमण वा चिसोको कारणले हुन सक्छ, तर हाम्रो देशमा मानिसहरू हरेक समस्याको लागि डाक्टरहरू कहाँ जान सक्दैनन्। त्यस्ता धेरै उपचारहरू हाम्रो भान्छामा लुकेका छन्, जसको कारण खोकी र चिसो जस्ता सामान्य रोगहरू पुनर्जीवित हुन्छन् । यद्यपि बजारमा चिसो र खोकीको उपचारका लागि धेरै औषधिहरू छन्, तर यी घरेलु उपचारहरू प्रयोग गरेर तपाई कुनै पनि साइड इफेक्ट बिना राहत पाउन सक्नुहुन्छ ।
तातो पानी
सकेसम्म धेरै तातो पानी पिउनुहोस् । तपाईको घाँटीमा जाम भएको कफ खुल्नेछ र तपाईले सुधार भएको महसुस गर्नुहुनेछ ।
हल्दीको दूध
चिसोमा हल्दीको दूध धेरै फाइदाजनक छ किनकि हल्दीमा एन्टीआक्सीडन्ट हुन्छ जसले हामीलाई जीवाणुहरूबाट जोगाउँछ । राती सुत्नु अघि यो पिउँदा द्रुत राहत हुन्छ । हल्दीमा एन्टि–ब्याक्टेरिया र एन्टी–भाइरल गुणहरू हुन्छन्, जसले संक्रमण लड्छ । यसको विरोधी भडकाउने गुणहरूले चिसो, खोकी र चिसो लक्षणहरूमा राहत प्रदान गर्दछ ।
तातो पानी र नुन
तातो पानीमा एक चुटकी नुन थप्दै, गर्ग्लिलंगले खोकी र चिसोमा ठूलो राहत प्रदान गर्दछ । यसले घाँटीलाई आराम दिन्छ र खोकीबाट पनि राहत प्रदान गर्दछ । यो पनि धेरै पुरानो रेसिपी हो ।
यदि तपाईंको टाउको चिसोका कारण भारी भइरहेको छ भने, पार्सली तताएर प्याकेट बनाउनुहोस् । जब यो एक कप रहन्छ, यसमा गुड़ थप्नुहोस् । केही समय पकाए पछि, यो मिश्रण पिउनुहोस् । फाइदा हुन्छ । तुलसी, काली मिर्च संग काढ़े तयार पार्नुहोस् । यसलाई तातो बनाएर पिउँदा घाँटी दुखाइ कम हुन्छ र संक्रमण पनि समाप्त हुन्छ । दालचीनी र जायफल बराबर मात्रामा पीसेर बिहान र बेलुका महको साथ चाटेपछि पनि जाडो र चिसोमा फाइदा हुन्छ ।
हामीले केहि सम्बन्धित थप जानकारी दिइएका छौ
चिसोमा आफ्नो स्वास्थ्यलाइ ख्याल गर्नुहोस् है, नभए हुनसक्छ गम्भीर समस्या
चिसोकै कारण रुघाखोकी, दम, निमोनिया लगायतका स्वास्थ्य सम्बन्धी समस्या देखापरिरहेको छ । चिसोबाट बच्ने केही प्राकृतिक कायदा छन् । न्यानो लुगा लगाउने, शारीरिक श्रम गर्ने, व्यायम गर्ने, तात्तातो खानेकुरा खाने । तर, यतिले मात्र काफी छ त ?
जबकी हामीले नियमित रुपमा अपनाउने यस्ता सावधानी नै कयौ पटक स्वास्थ्य सम्बन्धि समस्याको कारक बन्ने गर्छ । जाडोमा चिसोबाट बच्नका लागि हामी प्राय, हात गोडा ढाकेर राख्ने गर्दछौ । जबकी यस्ता गतिविधीले स्वास्थ्य सम्बन्धी विभिन्न समस्या निम्त्याउने गर्छ । हातगोडा लगगायत शरीरका प्रत्येक अंगलाई रात दिन ढाकेर राख्दा शरीरमा अत्याधिक गर्मी पैदा हुन्छ । परिणामस्वरुप, वाकवाकी लाग्ने लगायतको विभिन्न समस्या निम्तिन सक्छ ।
मौसम चिसो भएका कारण यो समयमा मानिसहरुले खासै पानी पिउँदैनन् । पिए पनि कम न्युन मात्रामा पिउँछन् । जाडोमा प्यास कम लाग्ने भएकाले पनि मानिसहरुले यो समयमा कम पानी पिउँछन् । जबकी शरीरमा तरलता कायम राख्न तथा शरीरलाई सक्रिय राख्नका लागि पनि पानी पिउन जरुरी छ । त्यसबाहेक, पाचन प्रक्रियाका लागि पनि पानीको सेवन जरुरी छ ।
चिसो मौसममा मानिसहरु खानेकुरा प्राय तात्तातो खाने गर्छन् । जाडोमा नियमित रुपमा तात्तातो चिया तथा कफिको सेवन गर्नाले अन्ननलीमा समस्या पैदा हुन्छ तात्तातो हलुवा, परौठा लगायतका मसलायुक्त खानेकुराको नियमित सेवनले वजन बढ्ने गर्छ । साथै, शरीरमा कोलेस्ट्रोलको मात्रा बढेर उच्च रक्तचाप, उच्च कोलेस्ट्रोल लगायतका स्वास्थ्य सम्बन्धि विभिन्न समस्या समेत निम्तिन सक्छ ।
चिसो मौसममा स्वास्थ्य सम्बन्धि विभिन्न समस्या निम्तिने गर्छ । त्यसमध्य छाला सम्बन्धि समस्या पनि एक हो । चिसो मौसममा सुख्खा वायुका कारण धेरैलाई छाला सुख्खा हुने समस्या हुने गर्दछ । यस समस्याबाट बच्नका लागि धेरैले छालामा चिल्लो क्रिम तथा तेल लगाउने गर्दछन् । जबकी यस्ता क्रिम तथा तेलको प्रयोगले छालामा धुलोमाटो टासिनुका साथै किटाणुको संक्रमण पनि धेरै हुने गर्दछ । –हिजोआज विवाह, ब्रतवन्ध लगायतमा हुने विभिन्न पाटी तथा भोजहरुमा आइसक्रिम राखिने गरिन्छ ।
चिसोमा आइसक्रिम खाने धेरैको सोख हुन्छ । चिसोमा आइसक्रिमको सेवनले रुघाखोकी ठिक हुन्छ भन्ने धेरैको मान्यता छ । जबकी चिसोमा आइसक्रिम खानाले घाँटीको संक्रमण हुनसक्छ ।
बढ्दो चिसोका कारण छातीमा कफ जम्ने समस्या छ ? घरेलु उपचार बाटै ठिक हुन्छ
चिसो सुरु हुनासाथै रुघाखोकी लाग्नु र घाँटी खराब हुनु आम समस्या हो । यसबाहेक चिसो मौसममा धेरै हुने अर्को समस्या छातीमा कफ जम्ने हो । छातीमा कफ जम्नाले सास फेर्न मात्रै समस्या हुँदैन, यसले अरु धेरै समस्याहरु जन्माउँछ । यसबाट छुटकारा पाउनको लागि मानिसहरुले विभिन्न किसिमका औषधिको सेवन गर्छन् । तर, कुनै सफलता हात पर्दैन ।
आज हामी तपाईंलाई केही घरेलु उपायहरु बताउन गइरहेका छौं जसले कफ जम्ने समस्यालाई सजिलै समाधान गर्छ ।
मह र कागती
एक चम्चा अर्गानिक मह र २ चम्चा कागतीको रस मिसाएर पिउनुहोस् । यसले तपाईंको घाँटीलाई आराम मिल्छ । महमा एन्टीब्याक्टेरियल र एन्टी फंगल गुण पाइन्छ । त्यस्तै कागतीमा भिटामिन सीको भरपुर मात्रा पाइन्छ जसले तपाईंको घाँटीलाई तुरुन्त आराम पुर्याउँछ ।
मरिच
मरिच केही पिरो र स्वादमा तिख्खर हुन्छ । यो श्वासप्रश्वासको समस्या समाप्त गर्नको लागि आयुर्वेदमा चमत्कारी औषधि मानिन्छ । यसले कफलाई निमिट्यान्न गरिदिन्छ । मरिचमा पाइपरलांगमाइन नामक रसायनिक तत्व पाइन्छ र यसले हाम्रो शरीरमा एन्जाइम बन्नबाट रोक्छ । एन्जाइमले खोकी र यसको इन्फेक्सनलाई बढाउँछ जुन कफको कारण बन्छ । दैनिक एक कप पानीमा २० दाना जति मरिच उमाल्नुहोस् र फेरि त्यसमा मह मिसाएर पिउनुहोस् ।
अंगुरको जुस
अंगुर बिभिन्न रोगहरुको लागि फाइदाजनक हुन्छ । यसमा होरोस्टिलवेन नामक पदार्थ पाइन्छ जुन एन्टिअक्सिडेन्टले भरपुर हुन्छ । अंगुरमा हुने एक्सपेक्टोरेन्ट छाती र फोक्सोबाट कफ निकाल्नमा सहायक हुन्छ । छातीमा जम्मा भएको कफ निकाल्नको लागि अंगुरको जुसमा दुई चम्चा मह मिसाउनुहोस् र सँधै पिउनुहोस् । अंगुरको जुसमा नुन र मरिच मिसाएर पिउनाले छिटो फाइदा हुन्छ ।
तातो पानी
कफ जमेको स्थितीमा हल्का तातो पानी पिउनुहोस् । यसले तपार्इंको छाती र घाँटीमा जमेको कफको मात्रालाई कम गर्छ । कागती पानी वा कागतीको चिया पिएर पनि तपाईं आफूलाई हाइड्रेट राख्न सक्नुहुन्छ ।
नुन–पानीले कुल्ला
नुनपानीले कुल्ला गर्नाले घाँटीलाई राहत मिल्छ र घाँटीमा जमेको कफ सफा हुन्छ । यसले घाँटी सफा हुन्छ र घाँटीमा भएका सबै किटाणु पनि मर्छन् ।
बेसार
तातोपानीमा एक चम्चा बेसार मिसाउनुहोस् । बेसारमा कुरक्युमिन नामक एक तत्व पाइन्छ, जसमा धेरै नै शक्तिशाली एन्टीब्याक्टेरियल गुण हुन्छ । यसले कफलाई पातलो बनाउन मद्धत गर्छ ।
यस्ता मानिसहरुले जाडोमा अदुवा खानै हुदैन
अदुवा, वैज्ञानिक वर्गीकरणअनुसार जिन्जीविरेसी परिवारमा पर्ने प्रमखु बिरुवा हो । यसको प्रयोग साधारणत तरकारी, मसला र औषधिको रूपमा आउँछ । यसको गानो रेशादार हुन्छ । यसले शरीरलाई तातो बनाउनुको साथै रुघा–खोकी, ज्वरो, घाँटी खस्खसाउने जस्ता समस्याहरुबाट मुक्ति प्रदान गर्छ । तर, कहिलेकाहीँ अदुवाको सेवन कुनै व्यक्तिको लागि ज्यान नै जाने कारण पनि हुनसक्छ ।
अदुवाको सेवन हरेकको लागि फाइदाजनक हुँदैन । त्यस्ता धेरै व्यक्तिहरु छन् । जसलाई अदुवाको सेवन शरीरका लागि खतरनाक प्रमाणित हुन सक्छ । आज हामी त्यस्ता रोगहरुको बारेमा चर्चा गर्ने छौं, जसमा अदुवाको सेवनले नोक्सान पु¥याउन सक्छ ।
औषधि खाने व्यक्तिहरुका लागि
हरेक दिन औषधि लिने व्यक्तिहरुका लागि अदुवाको सेवन खतरनाक हुन सक्छ । यदि कुनै व्यक्तिले दिनहुँ औषधि प्रयोग गर्छ भने उनीहरुले अदुवाको सेवन गर्नुहुँदैन । किनभने ती औषधिमा समावेश ड्रग्सहरु जस्तै बेटा–ब्लोकर्स, एन्टिकोगुलेन्ट र इन्सुलिन अदुवासँग मिलेपछि खतरनाक मिश्रण बन्छ ।
गर्भधारणमा अदुवाको सेवन हुन सक्छ खतरनाक
गर्भधारण भएको समयमा अदुवाको सेवन गर्नुहुँदैन । सुरुवाती महिनामा अदुवाको सेवन राम्रो भए पनि पछि यसको सेवनले नोक्सान पु¥याउन सक्छ । बच्चा जन्मनु तीन महिना अगाडि अदुवाको सेवन खतरनाक हुनसक्छ । यो समयमा अदुवाको सेवन गर्नाले प्रिम्याच्योर डेलिभरी र लेबर हुने खतरा हुन्छ ।
पित्तको पत्थरी भएकाहरुका लागि
पित्तको पत्थरी भएको व्यक्तिलाई अदुवाको सेवन खतरनाक हुनसक्छ । वास्तवमा अदुवाको सेवनले शरीरमा भाइल जुस अत्याधिक मात्रामा बनाउन सुरु हुन्छ । पित्तको पत्थरी हुँदा त्यो जुस बढी मात्रामा निर्माण हुनु खतरनाक हुनसक्छ । त्यसैले यस्तो स्थितिमा अदुवाको सेवन गर्नुहुँदैन ।
अपरेशन गरेका व्यक्तिहरुका लागि
यदि तपार्इं कुनै अपरेसन गर्दै हुनुहुन्छ भने तपार्इंले दुई हप्ताअघिदेखि नै अदुवाको सेवन गर्नुहुँदैन । किनभने अदुवाको सेवन गर्नाले रगत पातलो हुन्छ । जुन सामान्य स्थितिमा शरीरको लागि ठिक होइन । सर्जरीको समयमा अदुवाको सेवन गर्नाले तपाईंको शरीरबाट बढी मात्रामा रगत बग्न सक्छ ।
दुब्लो मानिसका लागि
यदि तपाईं दुब्लो–पातलो हुनुहुन्छ भने अदुवाको सेवन तपार्इंका लागि हानिकारक हुन्छ । किनभने अदुवामा फाइबर हुन्छ र यसले शरीरको पीएच लेवललाई बढाउँछ । जसले गर्दा खाना पचाउने एन्जाइम्स एक्टिवेट हुन्छ । यसले चिल्लो पदार्थलाई तीब्र गतिमा उत्पन्न गराउँछ र भोक कम लाग्छ, जसका कारण वजन कम हुन थाल्छ ।
रगत सम्बन्धी समस्या हुनेहरुका लागि
जुन व्यक्तिमा रगत विकारको समस्या हुन्छ । ती व्यक्तिहरुले अदुवाको सेवन गर्नुहुँदैन । किनभने अदुवाको सेवनले रगत पातलो हुन्छ । यहि कारणले गर्दा केही व्यक्तिहरुलाई हल्का घाउ हुँदा पनि रगत धेरै बग्छ ।
नोटः माथि उल्लेखित स्वास्थ्य सम्बन्धी जानकारीहरु विभिन्न अनलाइन तथा पत्र–पत्रिकाहरुबाट साभार गरिएको हो । मानिसको शारिरिक अवस्था र समय अनुसार पनि माथि उल्लेखित कुराहरुको उपलब्धी फरक पर्छ । सम्पुर्णरुपमा यहि कुरामा मात्रै भर नपर्नुहोला । माथि उल्लेखित कुराहरु प्रयोग गर्दा तपाईको स्वास्थ्यमा थप खराबी देखिए, कृपया तुरुन्त रोकेर स्वास्थ्यकर्मीहरुसँग सल्लाह लिनुहोस् ।
साथै तपाईलाई यो जानकारी कस्तो लाग्यो ? हाम्रो जानकारीहरु अरुलाई पनि देखाउन कृपया सेयर गर्नुहोला । तपाइको एक सेयरले थाहा नभएकाहरुले ज्ञान पाउछन भने हामीलाई पनि सहयोग मिल्नेछ ।
